Ad-libitum voeren en huisvesting per paar in de ecologische kalveropfok

U vraagt zich af, waarop men moet letten bij ad-libitum- of volle melk voeren en waarom huisvesting per paar bij kalveren niet zo’n slecht idee is? En hoe verbetert men zijn biestmelkbeheer? Dat alles leggen we uit in de volgende blogbijdrage aan de hand van het voorbeeld van de Biohof Backensholz

In deze bijdrage gaat het over:

  • Kalveropfok in TwinHutches/met huisvesting per paar
  • Ad-libitum voeren
  • Volle melk voeren met de Holm & Laue drinkautomaten
  • Een functionerende kalverstal voor groepshuisvesting met uitloop
  • Biestmelkbeheer met het coloQuick-systeem

Wanneer men naar Nordfriesland rijdt, verwacht met een frisse bries, een uitgestrekt landschap en een ietwat zilte lucht. Maar dat is nog lang niet alles: Hier vind je namelijk geweldige boerenbedrijven, die echt gezien mogen worden. Één daarvan is het bedrijf “Hof Backensholz” van de familie Metzger-Petersen.

Bij Metzger-Petersen leiden hoge competentie en passie met innovatief denken tot dierenwelzijn en super resultaten. In de volgende bijdrage willen we u nader uitleggen wat het bedrijf definieert en wat daarbij zoveel indruk op ons maakt. Veel plezier bij het lezen!

Eerst een paar inleidende woorden over het bedrijf.

Hof Backensholz is sinds de late jaren ‘80 een biologisch bedrijf. Dierenwelzijn en aan de soort aangepaste huisvesting zijn onderwerpen, die steeds meer aan betekenis winnen – vooral in het openbaar worden deze onderwerpen zeer uitgebreid besproken. Boeren en consumenten krijgen daar intensief mee te maken. Biologische landbouw komt daarbij op vele punten aan de door de maatschappij vereiste normen tegemoet. Het bedrijf heeft zich dit als doel gesteld.

Er worden hier rond de 460 koeien gemolken en het bijzondere: Alle melk wordt in de eigen kaasmakerij tot kaas verwerkt. De kaas wordt in de boerderijwinkel met restaurant naast veel andere producten verkocht.

Maar wat ons natuurlijk het meeste interesseert, zijn niet per se de koeien – onze aandacht gaat uit naar de kalveren en de opfok daarvan.

De kalveren op Hof Backensholz worden eerst per paar opgefokt in Holm & Laue TwinHutches. De kalveren voelen zich goed met ad-libitum-drinken en een beste vriend in het hok. “Het is ongelooflijk wat voor een band de kalveren met elkaar opbouwen. Ook na de tijd in de TwinHutch blijven ze vaak onafscheidelijk”, legt de beheerster van de kudde Mary-Katherine Jones, afgekort MK, uit.

In de TwinHutch is er genoeg plaats voor beide kalveren en door het grote luik aan der achterkant van het kalverhok is een goede ventilatie mogelijk. De kalveren brengen bij Metzger-Petersen de eerste drie weken in de TwinHutch door. “We hebben met de hokken onder de 1% opfokverlies en zeer weinig tot geen gezondheidsproblemen”, aldus MK. Ook de kiemkracht in de TwinHutches is veel minder dan in grotere groepen kalveren. In grotere groepen kalveren komen er steeds kalveren bij en de stallen zijn bijna ononderbroken bezet. “Bij de TwinHutches is dat anders: de groepjes van twee blijven constant en verlaten samen het kalverhok. We kunnen uitmesten en hebben veel tijd tot aan de nieuwe bezetting en voor voldoende desinfectie.”

Het bij elkaar zuigen en de melk van de anderen opdrinken is ook bij Metzger-Petersen een probleem. “Maar het blijft echt binnen de grenzen en wanneer we later naar de grote groep overgaan, hebben we veel speelgoed en afleiding voor de kalveren, om het tegen te gaan”, legt beheerster van de kalveren Solveig uit.

Mocht het echter daadwerkelijk een keer zo zijn, dat een kalf om verschillende redenen duidelijk ondergeschikt is aan de anderen en niet voldoende melk krijgt, heeft het biologische bedrijf een geniale oplossing: Twee individuele hokken van Holm & Laue naast elkaar plaatsen, een paar stangen van het FlexyFence verwijderen en op die manier een doorgang voor de kalveren creëren. De doorgang kan vervolgens eenvoudig door een plaat weer worden gesloten, bijvoorbeeld wanneer de emmers worden nagevuld – gewoon slim!

Na de tijd in de TwinHutch komen de kalveren in de nieuwe kalverstal. Deze werd in 2018 gebouwd en voldoet helemaal aan de biologische voorschriften met het voeren van volle melk en een grote uitloop naar de weide.

De kalverstal is verdeeld in drie segmenten met elk twee boxen. In de boxen lopen tot 20 kalveren op stro. De kalveren krijgen de volle melk in segment één en twee van de H&L 100-drinkautomaten met twee HygiëneStations. In het derde segment zijn de kalveren al gespeend.

De drinkautomaat krijgt de melk uit een aparte tank met een inhoud van ongeveer 3000 liter, die met een eigen koeling naast de kalverstal is ondergebracht. De H&L 100 verstrekt aan de hand van de voercurve aan elk individueel kalf zijn rantsoen.

Het bedrijf houdt zijn kalveren goed in de gaten. “We werken erg graag met de kalverweegschaal in het HygiëneStation. Hier zien we precies bij welk kalf het gewicht goed toeneemt of ook soms wat minder goed toeneemt, en kunnen we de gegevens interpreteren en passend handelen. Daarnaast willen we ons met het managementprogramma CalfGuide in te toekomst verder ontwikkelen. Dan hebben we nog een beter overzicht over de hele groep”, zegt Solveig.

Het reeds genoemde speelgoed en de afleidingen voor de kalveren hebben ook hun plekje gevonden in de nieuwe stal. Er is een ton met hooi met gaten of een speelgoedegel die aan het plafond hangt.

Een kalverstal is zo goed als zijn stalklimaat. Door een hoog schuin dak en ingebouwde jaloezieën is een geregelde luchtverversing mogelijk en daarnaast moet slangventilatie het stalklimaat nog verder verbeteren.

En niet alleen binnen mogen de koeien zich goed voelen. Op Hof Backensholz mogen ze zelfs naar buiten. Elk segment heeft een eigen uitloop naar de weide. Via een windscherm komen de kalveren uit de stal naar buiten. Drie rubberen lamellen houden de meeste wind tegen en de rest wordt onderschept door een smalle gang naar het binnengedeelte. Buiten wacht de dieren een klein voorterrein met betonvloer en koeborstels en daaraan grenzend een groot stuk groene weide.

Maar wie kalveren opfokt, weet, dat het traject van de opfok van een gezond kalf begint zodra het dier ter wereld komt. En om onze kleinsten op hun traject ook gezond te houden en zich goed ontwikkelen, speelt het voeren met biestmelk een beslissende rol.

Dat heeft ook het biologische bedrijf al lang erkend. Vooral beheerster van de kudde MK was echter niet altijd helemaal tevreden met de manier van biest voeren op de boerderij. “We hebben de biestmelk altijd in flessen gedaan en in een koelkast bewaard, totdat deze bijna uit zijn voegen barstte. De melk werd alleen gekoeld en vervolgens in een waterbad bij benadering op de juiste temperatuur gebracht. In het algemeen was het moeilijk om het overzicht te houden.” Toen besloot het bedrijf voor ColoQuick te kiezen en MK is nu erg tevreden: “Biestmelk is zeer gevoelig en niet erg lang houdbaar. Door het bevriezen in de ColoQuick speelt dat nu een veel kleinere rol. De melk kan nu worden gebruikt, wanneer we de melk nodig hebben. Vervolgens wordt het naar de optimale temperatuur verwarmd. Zo gaat het voeren met biestmelk zonder moeite en door de refractometer hebben we een veel betere controle van de kwaliteit en weten we precies, wat we onze kleintjes geven.”

Na onze rondleiding op de boerderij hebben we nog een omweggetje gemaakt naar de boerderijwinkel om de heerlijke kaas te proberen (genieten!) en het restaurant te bekijken. Wanneer u daar meer over wilt weten, klikt u hier: https://www.hofkueche-backensholz.de

Het bezoek aan Hof Backensholz was uitermate interessant en indrukwekkend. Met name de hoge competentie en passie van het team zal ons bijblijven. Als wij Solveig en MK naar een laatste woord vragen, antwoordt Solveig alleen: “Ik begrijp niet waarom niet iedereen overstapt naar biologisch” en kijkt daarbij trots naar haar kalveren. Daar hebben wij niets aan toe te voegen en we willen graag onze dank uitspreken voor de tijd en het vriendelijke gesprek!

Wat vindt u: Heeft de biologische houderij de toekomst? Zou dat ook iets voor uw bedrijf zijn? Wat kunt u voor uzelf uit deze bijdrage halen?

Contact
Handboek Kalf

Holm & Laue Handboek Kalf